مدل کسب و کار یا “بیزینس مدل”، نحوهای است که یک شرکت یا کسب و کار برای تولید درآمد و ارزش برای مشتریان خود مشخص میکند. این مدلها شامل روشهای تعریف محصولات و خدمات، چگونگی تحویل آنها به مشتریان، ساختار هزینه و درآمد، شراکتها و روابط کسب و کار و سایر جنبههای کلیدی کسب و کار میشوند.
این مشکلات میتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به سلامت کلی کسب و کار و عملکرد آن تأثیر بگذارند.
مدل کسب و کار ممکن است به شکل های زیر باشد:
فروش مستقیم:
مدلی که محصولات و خدمات به صورت مستقیم به مشتریان فروخته میشود، بدون واسطهها یا شبکههای توزیع.
اشتراکی (Subscription):
مدلی که مشتریان به صورت دورهای برای دسترسی به خدمات یا محصولات مشترک میپردازند، مانند اشتراکهای نرمافزاری، موسیقی و ویدئو.
تبلیغاتی:
کسب و کارهایی که درآمد خود را از طریق فروش فضای تبلیغاتی یا اطلاعات مشتریان به شرکتهای تبلیغاتی کسب میکنند.
بازاریابی و فروش شرکت به شرکت (B2B):
شرکتهایی که محصولات و خدمات خود را برای سایر شرکتها عرضه میکنند.
بازاریابی و فروش به مصرفکننده (B2C):
شرکتهایی که محصولات و خدمات خود را مستقیماً به مصرفکنندهها عرضه میکنند.
مدل کسب و کار ممکن است به شکل های زیر باشد:
فروش مستقیم:
مدلی که محصولات و خدمات به صورت مستقیم به مشتریان فروخته میشود، بدون واسطهها یا شبکههای توزیع.
اشتراکی (Subscription):
مدلی که مشتریان به صورت دورهای برای دسترسی به خدمات یا محصولات مشترک میپردازند، مانند اشتراکهای نرمافزاری، موسیقی و ویدئو.
تبلیغاتی:
کسب و کارهایی که درآمد خود را از طریق فروش فضای تبلیغاتی یا اطلاعات مشتریان به شرکتهای تبلیغاتی کسب میکنند.
بازاریابی و فروش شرکت به شرکت (B2B):
شرکتهایی که محصولات و خدمات خود را برای سایر شرکتها عرضه میکنند.
بازاریابی و فروش به مصرفکننده (B2C):
شرکتهایی که محصولات و خدمات خود را مستقیماً به مصرفکنندهها عرضه میکنند.
هر مدل کسب و کاری نقاط قوت و ضعف خود را دارد
و بسته به نوع کسب و کار، بازار هدف و محصولات یا خدمات ارائه شده، انتخاب مدل مناسب میتواند بسیار مهم باشد.
مشاوره کسب و کارهای کوچک چه کمکی به شما میکند؟
مدل کسب و کار یک ساختار استراتژیک است که به کسب و کارها کمک میکند تا مسیر درآمدزایی، ارزشآفرینی، و موفقیت خود را تعریف کنند. این مدلها به چند نحو کمک میکنند:
با داشتن یک مدل کسب و کار منطبق با نیازها و هدفهای شما، شما قادر خواهید بود بهترین استراتژیها را برای موفقیت و رشد کسب و کار خود انتخاب کنید.
مدل کسب و کار یا بیزینس مدل برای چه کسانی لازم است؟
مدل کسب و کار برای همه کسب و کارها، بخصوص کسب و کارهای جدید یا کسب و کارهایی که به دنبال تغییر یا توسعه هستند،
بسیار حیاتی است این مدلها کمک میکنند:
توضیح دهنده استراتژی کسب و کار
مدل کسب و کار به شما کمک میکند تا استراتژی و راهبرد کسب و کارتان را به صورت یک فرمت قابل فهم و مفهومی توضیح دهید.
توجیه مالی و درآمد
این مدلها میتوانند از نظر مالی توضیح دهنده باشند و نشان دهنده منابعی که به آنها نیاز دارید و چگونه درآمد زایی میکنید باشند.
ارتباط با سرمایه گذاران و جذب سرمایه
برای جلب سرمایهگذاران یا تامین منابع مالی، مدل کسب و کار دقیق و جذاب ضروری است. از این رو تدوین آن ضروری می باشد.
ارتباط با سرمایه گذاران و جذب سرمایه
برای جلب سرمایهگذاران یا تامین منابع مالی، مدل کسب و کار دقیق و جذاب ضروری است. از این رو تدوین آن ضروری می باشد.
ارتباط با سرمایه گذاران و جذب سرمایه
برای جلب سرمایهگذاران یا تامین منابع مالی، مدل کسب و کار دقیق و جذاب ضروری است. از این رو تدوین آن ضروری می باشد.
تعیین مسیر راهنما
مدل کسب و کار کمک میکند تا یک مسیر راهنما برای اعضای تیم و فعالیتهای روزمره ایجاد کنید.
تفکر سازمانی
این مدلها میتوانند تفکر سازمانی را تقویت کرده و کمک کنند تا همه اعضای تیم را بر آن تمرکز دهید که چگونه کسب و کار را بهبود بخشید.
چند نوع بیزینس مدل داریم؟
بیزینس مدلها میتوانند بسیار متنوع باشند. اینجا چند نوع مدل کسب و کار رایج آمده است:
✤ فروش مستقیم (Direct Sales):
کسب و کار به صورت مستقیم محصولات یا خدمات را به مشتریان فروش میدهد.
✤ اشتراکی (Subscription):
مشتریان مبلغی را بصورت ماهانه یا سالانه پرداخت میکنند تا از محصولات یا خدمات به صورت مداوم استفاده کنند.
✤ تبلیغات (Advertising):
کسب و کار از فروش فضای تبلیغاتی بر روی وبسایت، رسانههای اجتماعی و… درآمد کسب میکند.
✤ بازارگانی (Marketplace):
یک پلتفرم اینترنتی برای فروش محصولات یا خدمات از بین تعدادی فروشنده و خریدار است.
✤ رفاهبخش (Freemium):
مدلی که به کاربران امکان استفاده از یک نسخه رایگان از محصول را میدهد و برای دسترسی به امکانات بیشتر از آن، اشتراک پرداخت میشود.
✤ بستهبندی (Bundling):
ارائه چندین محصول یا خدمت به صورت بستهای که به صرفهتر از خرید جداگانه آنها است.
✤ فرهنگی (Affiliate):
در این مدل، شرکتها به دیگران اجازه میدهند تا محصولات یا خدمات آنها را تبلیغ کرده و در صورت فروش، کمیسیون دریافت میکنند.